Ik sta met mijn koffer op een overvol Schiphol. Een enorme drukte maakt dat ik het even niet meer weet. Ik zie beginnende rijen maar ik heb geen idee waar die naar toe leiden. Zal ik gewoon lukraak in een rij gaan staan? Het personeel heeft de handen vol. Ik loop vast… Dan hoor ik mijn naam. Een vriend roept vanuit een rij met wijzende gebaren: “daar je koffer, en dan daar in de rij!”. Dat was precies wat ik nodig had om mijn reis zelfstandig voort te zetten. Ik schuifel mij door het traject heen en het lukt mij om op mijn bestemming aan te komen. Weliswaar zonder koffer. Ik ben op mijn plek, aandacht voor mij bagage komt later. Dezelfde vriend helpt me met de procedure voor mijn vermiste koffers. Iedereen onderweg heeft zijn best gedaan, maar er waren nu eenmaal te weinig mensen om zowel aandacht te hebben voor mij als voor mijn bagage.

Dit is een waargebeurd verhaal maar vreemd als voorwoord voor de rapportage van het Expertiseteam Complexe Zorg. Of niet? Wat denkt u als u dit verhaal met aandacht leest?

Curtis de Roo, teammanager Expertiseteam


Gaan we de paarse krokodillen bij de doorbraakaanpak te lijf?

Na het instellen van het verscherpte toezicht is er met de zorgcoördinatoren gewerkt aan het melden van kwetsbare gezinnen die langer dan 3 maanden wachten op passende zorg. Voor elke regio is dit vorm gegeven in een doorbraak aanpak. Sinds november 2020 is hier vanuit Jeugdbescherming west hard aan gewerkt, en in samenspraak met het expertise team complexe zorg gekeken hoe doorbraak op casusniveau behaald konden worden. Als we terugblikken op deze werkwijze zien we dat de knelpunten in de doorbraakaanpak grotendeels al bekend waren, waarbij aanvullend echter meer zicht is gekomen op kleinere knelpunten op ambulant aanbod, dan wel sociaal domein vraagstukken. Echter verloopt het moeizaam om deze knelpunten om te zetten naar een structurele verandering in het zorglandschap. Op casusniveau zien we dat het steeds wel lukt om met (minder wenselijk) alternatieve oplossingen te komen, en vinden we het prettig dat de regio’s zo een steeds scherper beeld hebben gekregen van de problemen. We hopen na de zomer tot een werkwijze te komen om deze winst vast te kunnen houden, en tegelijkertijd tot een administratieve verlichting te komen.


Aan een ieder om zijn mening te vormen of een civiele maatregel en opname in de JeugdzorgPlus een juiste is om een jongere uit de drillrap te helpen.


Coördinatie JeugdzorgPlus

De lijn naar halvering in de aanmeldingen is al langer zichtbaar. De aanmeldingen zijn ook zwaarder van aard. Of hier sprake is van een trend kunnen we pas zeggen in de jaarrapportage en daar zullen we er zeker op terug komen. Maar het gevoel zegt dat de leeftijd van de kinderen die aangemeld worden lager is. Veelal is er sprake van GGZ problematiek of ernstig drugsgebruik. Niet zelden een combinatie van deze problemen.

Lees meer in de rapportage Coördinatie JeugdzorgPlus

Even wennen, het nieuwe woonplaatsbeginsel.

Het nieuwe woonplaatsbeginsel is inmiddels een half jaar van kracht, maar in de praktijk blijkt dat dit toch nog even wennen is. Zorgbemiddeling van het Expertiseteam krijgt met regelmaat nog diverse vragen als ‘Welke gemeente is nu verantwoordelijk?’, ‘Hoe krijg ik de zorg nu ingezet?’, ‘Hoe zit het nu met verlengde jeugdhulp?’. Als ook blijkt dat gemeentes zelf nog zoekende zijn, waardoor soms nog verwarrende adviezen worden gegeven.

Daarom nog even kort op een rij:

  • Is er sprake van zorg met verblijf? De gemeente waar het kind vandaan uit huis geplaatst is, is en blijft verantwoordelijk zolang het verblijf duurt (voor alle vormen van hulp);
  • Is er geen sprake van zorg met verblijf? De gemeente waar het kind ingeschreven staat is verantwoordelijk

Het zal nog even tijd nodig hebben voordat het een automatisme wordt, maar zoals met alles geldt ‘ervaring doet leren’.


Voor wie doen we het eigenlijk?

8 jaar oud, met mama samen thuis. Je papa ken je niet, je stiefvader overleden en in je hoofd een grote chaos. Als er eten staat, wil je wat anders, als iemand iets aan je vraagt, gil je terug. Als iemand je zegt iets te doen, doe je het tegenovergestelde. Als iemand je wil helpen, val je diegene aan. Als dat niet lukt, doe je jezelf pijn. De hulpverlening heeft alles ingezet, net als moeder radeloos. GGZ zou willen helpen, maar kan niet met het gedrag omgaan. Wie helpt dit jonge kind? Een plaatsing binnen de JeugdzorgPlus biedt uitkomst. Bergse Bos, de enige plek in Nederland waar kinderen onder de twaalf welkom zijn, richt een kamer voor hem in. Mama vraagt nog of ze een tandborstel moet inpakken. Graag mevrouw.


Hervormingen binnen de JeugdzorgPlus.

Kleinschaligheid, hulp in de eigen omgeving, stoppen met isolaties zijn ambities die op de agenda staan.

Lees meer in de rapportage van de PlaatsingsCoördinatie

Caribische samenwerking sinds 2012

Al meer dan tien jaar bestaat er een samenwerking tussen Zorg en Jeugd Caribisch Nederland (ZJCN) en Jeugdbescherming west.  Dit is een samenwerking met de bijzondere gemeenten van Nederland, Bonaire, Sint Eustatius en Saba. De BES-eilanden. In samenwerking met het ministerie van VWS zijn de samenwerkingsafspraken in een convenant vastgelegd.  

De tien jaar ervaring hebben gezorgd voor een hechte samenwerking. Werkbezoeken over en weer hebben die banden zo mogelijk nog meer versterkt. Begrip en kennis van de omstandigheden waarin de collega’s hun werk moeten doen, kennis van de cultuur en kennis van het eiland, kennis van de projecten en weten welke opvang er beschikbaar is en hoe de procedures op het eiland werken. Daarmee bekend zijn en bekend zijn met het netwerk van onze collega’s op de eilanden maakt dat de komst van een jongere hier zo optimaal mogelijk kan worden voorbereid.


Voor wie doen we het eigenlijk?

Chantal is een meisje van inmiddels 14 jaar dat opgegroeid is op het kamp. Zij is meerdere keren uithuis geplaatst maar ook weer thuis geplaatst. Als ouders gaan scheiden gaat Chantal bij moeder wonen maar dit gaat niet goed. Er wordt aan het ECZ gevraagd om mee te denken welke hulpverlening passend is zodat Chantal toch bij moeder kan blijven wonen. PAST wordt geadviseerd en ingezet en start op het moment dat Chantal wordt opgenomen in de crisisopvang. Omdat het ook daar niet goed gaat (zij brengt zichzelf en anderen in gevaar) wordt Chantal gesloten geplaatst. Tijdens de crisisplaatsing is Chantal zwanger geraakt en zij heeft besloten om het kindje te houden. Omdat na al deze uithuisplaatsingen duidelijk is geworden dat Chantal ‘groepsongeschikt’ is, is Chantal na de gesloten jeugdzorg met haar kindje bij moeder gaan wonen. Niet omdat dat een passende plek is maar er was voor haar geen alternatief. PAST, de overige hulpverlening en verwijzer (JBW) weten wat werkt voor Chantal. Zij hebben samen met ouders een goed en stevig vangnet opgezet waarvan Chantal weet: ‘hoe gekker ik doe, hoe meer de hulpverlening om mij heen hangt’. Chantal en het gezin kunnen rekenen op dit vangnet. Ondanks dit stevige fundament is de plaatsing bij haar moeder fragiel. Moeder geeft Chantal teveel ruimte waardoor het balanceren is op een dun koord. Er is aan het ECZ gevraagd om mee te denken in een huisvestingsprobleem van vader zodat Chantal en haar kindje daar kunnen gaan wonen. Vanuit de ExpertTafel zullen meerdere aspecten onderzocht worden waarbij wordt meegenomen: hoe kan er vorm worden gegeven aan de huisvesting van vader, welke hulpverlening is er nodig op het moment dat Chantal en kindje bij hem gaan wonen, hoe kan Chantal weer 14 jaar zijn en naar school gaan en kan er een veilige hechting van de baby ontstaan om haar een zo goed mogelijke start in het leven te geven.


Wat zijn de cijfers? Waar komen de jongeren vandaan? Hoe lang blijven ze binnen de JeugdzorgPlus?

Lees alles in de rapportage van de PlaatsingsCoördinatie

Ervaringen ECZ worden in regio’s benut

We zijn trots op het advies hoe een regionale experttafel in de regio Holland-Rijnland het best kan worden georganiseerd aansluitend op de bestaande infrastructuur. In het afgelopen halfjaar is in deze regio samen met aanbieders, directeuren en de gemeenten een plan opgesteld om voor complexe zorg- en verblijfsvragen een effectieve samenwerkingsstructuur op te zetten. Vanuit de ervaring in de regio’s HL en MH hebben we dit project verder vorm gegeven. We hebben hard gewerkt aan draagvlak om juist voor de complexe vraagstukken straks een route te hebben waar deze beantwoord kunnen worden, zonder financiële belemmeringen. We kijken met vertrouwen vooruit zodat vanuit het gedragen advies (zowel vanuit de regio als de zorgaanbieders) kan worden verder gebouwd aan een RET-HR.

Klik hier voor de cijfers vanuit de verschillende regio’s

Het probleem is er nu. De jongere loopt weg. We kunnen niet tot morgen wachten! Daarom is spoed ook spoed. En daarom is het percentage spoedverzoeken ook hoog. Een spoedmachtiging betekent niet dat we dezelfde dag ook plaatsen. We streven er bij elke plaatsing naar om dit in rust te doen. In de praktijk pas de volgende dag.

Hier leest u meer in de rapportage van de coördinatie JeugdzorgPlus

Horizon start met een “voordeurteam” met het doel om het aantal spoedplaatsingen terug te dringen. Niet inzetten op een “bed”, maar gaan voor een alternatief. Geen gehoor geven aan afgegeven (spoed) machtigingen zal echter op gespannen voet staan met de wens van de verzoeker en van de rechtbank om een afgegeven machtiging uit te voeren. De rechter besluit daarbij vaak alleen tot het afgeven van een spoedmachtiging als de zekerheid er ook is dat een jeugdige direct geplaatst gaat worden.


Voor wie doen het eigenlijk?

Bij Armin (9 jr) is er sprake van autisme, angstproblemen en een eetprobleem. Hij raakt snel overprikkelt, schreeuwt en vertoont agressie. Armin zit al bijna een jaar thuis zonder passende/alternatieve dagbesteding. Armin wil heel graag naar “school” en begrijp niet waarom alle kinderen naar school gaan, behalve hij.
Thuis gaat het steeds slechter met Armin. Het gezin woont in een te kleine woning, waardoor Armin overprikkelt raakt en steeds agressiever wordt. Ouders raken steeds meer overbelast en lopen op hun tenen.
Armin is nog niet klaar voor (speciaal basis-)onderwijs. Een voorbereidende plek in een onderwijszorg groep met kennis van autisme en de juiste benadering is nodig, zoals een kinderdagcentra. De centra die passend zijn hebben een wachtlijst van minimaal 1 jaar. Voor ondersteuning in het gezin moet het gezin minimaal 9 maanden wachten.
Het gezin, en vooral Armin, raken met de dag meer ontmoedigd, want elke dag vraagt Armin “ga ik vandaag dan naar school, mama?”.


Een hete zomer?

Vlak voor de zomer krijgen we het warm. Niet alleen om dat de airco het op ons kantoor slecht doet, maar we merken dat er weinig crisisplekken beschikbaar zijn, en er enorme krapte is op verblijfscapaciteit. Wat gaat deze zomer ons brengen? Uit eerdere jaren weten we dat er bij de start van de zomervakantie een toename is om nog veiligheid in gezinnen te kunnen organiseren (ambulant, deeltijd verblijf en verblijf). Tegelijkertijd hebben we 2 zomers achter de rug waarin Corona maatregelen er vooral toe leidden om zoveel mogelijk thuis op te lossen. We zijn dus benieuwd na de zomer, of we last hebben dit jaar van de capaciteitsproblemen, of dat we wellicht van vorige zomers nog de goede oplossingen hebben weten vast te houden.